Vraag aan een paar Denen in de straten van Kopenhagen, de hoofdstad van Denemarken, wat voor hen belangrijk is. Velen zullen u antwoorden dat het belangrijk is dat we een veilig land hebben, dat alle mensen hun basisvoorraad van voedsel krijgen, een fatsoenlijke plek hebben om te wonen en gratis toegang hebben tot het ziekenhuis en tot onderwijs. Velen zullen formuleren dat het voor hen als Denen belangrijk is dat we een goed functionerende democratie hebben zonder corruptie.
De vrije pers waarderen
Als je meer met mensen praat, zouden ze misschien beweren dat ze een vrije pers waarderen. Iedereen zou moeten kunnen spreken en zijn mening kunnen geven over allerlei kwesties in de gemeenschap, ook over religie. In feite is religie in de meeste gevallen geen groot probleem voor moderne Denen en in Denemarken hebben mensen het recht om hun eigen religie te praktiseren.
Als een heel klein landje zijn de Denen zich ervan bewust dat we slechts een kleine zandkorrel zijn in de mondiale zandzee. Maar vanwege de focus op democratie en hoe de gelijkheid wereldwijd kan worden verbeterd, is Denemarken al jaren enthousiast over ontwikkelingshulp. De latere jaren is dit een beetje opgehouden, maar toch is het een fundamenteel iets onder Denen om te proberen de wereld een beetje beter te maken.
Als voorbeeld kan ik noemen dat ik werd toegewezen om deel uit te maken van een inspanning van het ministerie van Thailand om ‘milieueducatie in Thailand te versterken’ (het SEET-project). Dit werk van 4 jaar werd geïnitieerd door het gastland, Thailand, en gedeeltelijk gefinancierd door 0,80 USD van elk van de 5 miljoen inwoners van Denemarken via het belastingstelsel. Formeel werd het project gefinancierd onder het agentschap DANCED, later onder DANIDA, en het project had zeer sterke democratische aspecten ingebouwd.
Het belang van democratie scheiden
Voor Denen is het moeilijk om het belang van democratie te scheiden van de zorg op lange termijn voor het milieu in Denemarken en wereldwijd. Eind jaren zestig zou de milieubeweging in Denemarken nooit zo’n grote invloed hebben gehad zonder de vrije pers in Denemarken. Alle Deense kranten zijn onafhankelijk van de regering en de meeste zijn ook min of meer onafhankelijk van politieke partijen. Maar omdat ze hun verschillende basishoudingen hebben, zal elke krant dichter bij de ene politieke partij staan dan bij de andere.
De milieubeweging in Denemarken was jarenlang fel gekant tegen de overheid en de vestiging van bedrijven. Maar met de kritische houding ten opzichte van maatschappelijke kwesties houden we van de kranten omdat ze het publieke debat gaande houden. In het geval van milieukwesties leidde het destijds tot een sterke milieu prioriteit bij sommige politieke partijen en in de regering als zodanig. De effecten daarvan zijn nog steeds zeer levensvatbaar: Denemarken wordt beschouwd als het ‘windmolenknooppunt’ van de wereld, en we ontsnapten aan kernenergieplannen in ons kleine landje.
